احوال شخصیه اهل سنت (طلاق-وصیت-ارث-حجر) در مذهب شافعی و حنفی
- ویژگی ها
- نویسنده: دکتر سیدمهدی میرداداشی و ...
- قطع: وزیری
- نوبت چاپ: دوم/1394
- تعداد صفحات: 240
احوال شخصیه اهل سنت (طلاق-وصیت-ارث-حجر) در مذهب شافعی و حنفی
مسائل احوال شخصیه افراد جامعه از امور مهم و زیربنایی هر جامعه می‌باشد و اسلام به خاطر ویژگی‌های آن احکام و مقررات خاصی برای آن وضع نموده است. به طور طبیعی با توجه به اختلاف قواعد و مقررات فقهی مذاهب اسلامی احکام و مقررات مربوط به احوال شخصیه در مذاهب مختلف نیز اختلاف پیدا می‌کند و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز این تفاوت را محترم شمرده و مطابق اصول 12 و 13 قانون اساسی ایرانیان غیرشیعه در احوال شخصیه (ازدواج، طلاق، ارث، وصیت) بر طبق مذاهب خودشان عمل می‌کنند و در انجام احکام و مقررات و مراسم مذهب خودشان آزادند.
عمل به این اصول قانون اساسی مستلزم این است که دادگاه‌ها و مراجع قضایی نیز براساس احکام و مقررات مذاهب در دعاوی آنها رسیدگی نمایند. از آن‌جا که قوانین موجود در مورد احوال شخصیه براساس فقه امامیه تنظیم شده و قضات نیز اطلاع تفصیلی از مقررات مذاهب غیرشیعی ندارند و قضات اهل سنت نیز غالباً با قواعد مذهب خویش آشنایی دارند، در عمل قضات برای رسیدگی به پرونده‌هایی که مربوط به احوال شخصیه اهل سنت می‌شود با مشکلاتی مواجه هستند و ناچار به ارجاع به مراکز و مجامع علمی اهل سنت و اخذ فتوای رسمی از آنها می‌شوند.
برای رفع این مشکل معاونت حقوقی قوه قضاییه بر آن شد تا با تهیه و تدوین مقررات حاکم بر احوال شخصیه اهل سنت، رسیدگی به دعاوی مذکور را تسهیل نموده و شرایط اجرایی کردن اصل 12 قانون اساسی را فراهم آورند.
برای دستیابی به این منظور طرحی تحقیقاتی توسط مرکز تحقیقات فقهی قوه قضاییه تدوین و در مرحله اول احوال شخصیه در مذهب حنفی و شافعی مورد بررسی قرار گرفته و آراء و نظرات علمای این مذاهب تدوین شده و براساس آن موادی برای احوال شخصیه این دو مذهب پیشنهاد شد. در تدوین این مجموعه مسائل اجماعی و آراء و نظریات معتبر در مذهب حنفی و شافعی مورد توجه قرار گرفته و در برخی موارد از قوانین و مقررات کشورهای اسلامی که با این مذاهب منطبق هستند الگوبرداری شده است.
حاصل این تحقیق کتاب احوال شخصیه اهل سنت – نکاح در مذهب شافعی و حنفی است . در این کتاب مقررات حاکم بر خانواده بر طبق مذهب حنفی و شافعی، در دو بخش مورد مطالعه قرار می‌گیرد. این مقررات شامل چگونگی تشکیل خانواده (خواستگاری، عقد ازدواج) و احکام و آثار آن (نفقه، مهر، روابط زوجین، قرابت، نسب و ...) می‌گردد. در پایان مواد پیشنهادی نیز ارائه می‌شود.